Noorwegen is een droomlocatie als vakantiebestemming voor vele Nederlanders. Dat is niet verwonderlijk, gelet op de schitterende fjorden en de vaak ongerepte natuur in dit dunbevolkte land. Het is ook een bijzonder rijk land, vanwege de enorme olievoorraden voor de kust. De hotels zijn in het algemeen luxe (en duur) en de meeste hebben een internationale keuken. Maar hoe is de eetcultuur in Noorwegen en wat kan je nu verwachten bij de Noren thuis? Hieronder vind je overzicht van typisch Noorse gerechten. Enkele daarvan zullen je beslist verrassen.

10 typisch Noorse gerechten

10 typisch Noorse gerechten op een rij. Ben jij al bekend met een van deze echt Noorse recepten?

1. Sodd

Sodd is een typische Noorse soep. De soep is gemaakt met gehaktballetjes, stukjes vlees, aardappelen en groente. Sodd is een echt feestgerecht en het is overal anders. De aardappelen maken dit tot een flink stevige soep. In mindere tijden waren het vlees en groente vaak van mindere kwaliteit. Vandaag de dag is dat zeker niet meer het geval. Het wordt in plaatsen als Trøndelag met name gegeten bij hoogtepunten, zoals een doop, een trouwerij, een begrafenis of op 17 mei, de nationale feestdag van Noorwegen. Dit typisch Noors eten zal je zeker op de menukaart zien staan tijdens je verblijf in Noorwegen. Leuk weetje: de naam sodd komt waarschijnlijk van het oude Noorse woord ‘sjoda’, wat voor koken staat.

2. Stekt fisk

Wat eten ze in Noorwegen? Uiteraard is het meest traditionele gerecht in Noorwegen er eentje met vis. Stekt fisk betekent gebakken vis en iedere vissoort kan in principe daarvoor gebruikt worden. Let dus bij het eten van dit gerecht altijd goed op je buren, als dit locals zijn. Sommige vissoorten hebben nu eenmaal meer graten dan andere. Gebakken vis wordt in het algemeen gegeten met (veel) gekookte aardappelen en de groente die beschikbaar is. Er zijn diverse sauzen die goed bij deze schotel smaken. Een witte wijn of een pul bier erbij maakt het echt af.

3. Eland

In Noorwegen heeft natuurbehoud een andere betekenis dan bij ons. Dat heeft waarschijnlijk te maken met de grote hoeveelheid ongerepte bossen in het land. Er zijn dan ook veel meer jagers dan in ons land. Het kan dan voorkomen dat je Noorse gastheer door de week een brave boekhouder is, maar in het weekend de bossen intrekt om bijvoorbeeld een eland af te schieten.

Overigens zijn er wel strenge regels met betrekking tot de elandenjacht. De elanden worden geteld met een helikopter en er wordt een jachtplan opgemaakt. Aan de hand daarvan wordt beslist hoeveel elanden er geschoten mogen worden in welk gebied. Jagers dienen les te hebben gehad én een wapenvergunning voor zij een bepaald gebied krijgen toegewezen. De elandenjacht vindt alleen in het najaar plaats en het vlees kan dan vers ingekocht worden bij de jager of bevroren bij lokale winkels. Verder staat dit gerecht bij bijna alle lokale restaurants op de kaart. Het staat dan vaak op de kaart als elgkarbonade. Daarbij moet je niet denken aan karbonade zoals wij die in Nederland kennen, maar aan een soort hamburger. Doorgaans is dit een mengeling van elandvlees en gemengd gehakt.

Er zijn geen tamme elanden in Noorwegen, dus als je dat vlees op je bord krijgt, is het een jachtbuit. Wild smaakt meestal erg uitgesproken. In Noorwegen wordt het beschouwd als een delicatesse en wordt het gegeten met een jam van jeneverbessen of rode bessen. Gebakken aardappelen en groente horen er bij, evenals een stevig drankje. Een gastheer die eland serveert, probeert daarmee zijn gasten een plezier te doen en niet te shockeren. Eland behoort dus ook vandaag de dag nog tot de typische gerechten van Noorwegen.

Eland

4. Rakfisk

Heb jij een buitenlandse gast in Nederland wel eens een zoute haring aangeboden? En wat vond deze ervan? In Noorwegen bestaat de kans dat je rakfisk krijgt voorgezet en dat is een vergelijkbare test. Rakfisk is forel, die na de vangst meteen wordt schoongemaakt en een paar uur in zout water wordt gezet. Daarna laat men de vis fermenteren ofwel vergisten. Hoe je dat ook noemt, de forel wordt ten dele verteerd door micro-organismen.

De forel wordt minimaal 2 maanden tot een jaar zo bewaard en komt dan zonder verdere bereiding op je bord. Er hoort zure room en rode ui bij en af en toe wordt het gerecht in een pannenkoek geserveerd. Gelet op de bijzondere manier van prepareren, is de controle op het gerecht zeer streng. De smaak? Het is niet voor niets een maaltijd waarmee buitenlanders worden getest.

5. Pinnekjøtt

Pinnekjøtt is een nationaal gerecht in Noorwegen dat ook vaak dient als een kerstmaal in gebieden waar schapen worden gehouden. In feite wordt er vooral lamsvlees voor gebruikt. Het gaat daarbij om het vlees van de ribben. Dit wordt eerst gepekeld en daarna gedroogd en eventueel gerookt. Dat proces duurt wel 8 weken en daarna kan het gedroogde vlees lang worden bewaard. Voordat het kan worden klaargemaakt moet het vlees eerst 3 uur in het water worden gelegd. Daarna wordt het gestoomd boven een pan kokend water op een rek waar het vlees blijft liggen. Vroeger was dit een rooster van twijgen (pinne). Je kunt hiervoor nog steeds berkenhoutstokjes gebruiken, deze zijn gewoon te koop in de winkel. Het vlees wordt gegeten met aardappelen en koolrabi. Een glas aquavit hoort er ook nog bij.

Lees ook:  Stedentrip naar Bergen, Noorwegen
Pinnekjøtt

6. Kjøttkaker

Net als in Zweden zijn er ook in Noorwegen kleine gehaktballetjes die Kjøttboller worden genoemd. Deze zijn wat grover dan de bekende Zweedse balletjes. Kjøttkaker, oftewel vlees-cakes, zijn groter en hebben een doorsnede van 5 tot 10 centimeter. Ze bestaan uit rundergehakt en worden met zout, peper en uien op smaak gebracht en met een bindmiddel bij elkaar gehouden. Ook hierbij horen traditioneel gekookte aardappelen, groente een saus van rode bessen.

Kjøttkaker

7. Lapskaus

Lapskaus behoort ook tot de typisch Noorse gerechten en is eigenlijk een zeemansgerecht. Het was vroeger vooral eten voor de armere mensen. Het is een mix van aardappel, vlees, ui, vet, selderij, wortel en wat kruiden. Ook in Duitsland wordt dit gerecht regelmatig geserveerd. Het is zeer voedzaam en ziet eruit als een rozige brij. Vaak wordt het geserveerd met brood, flatbrød genaamd.

Lapskaus

8. Fårikål

Als je typisch Noors eten besteld, heb je niet alleen een grote kans om vis op je bord te krijgen. Ook schapenvlees is populair eten in Noorwegen. Fårikål is een gerecht met schaapsvlees en kool. Dit wordt tezamen in een stamppot verwerkt en het staat behoorlijk lang op het vuur om ervoor te zorgen dat het een volle, indringende smaak krijgt én dat het vlees lekker mals wordt. Hoewel je bij een stamppot verwacht dat de aardappels er doorheen gestampt worden, worden deze juist vaak los erbij geserveerd.

9. Svinekoteletter

Svinekoteletter, oftewel varkenskoteletten, zijn populair bij jong en oud als je kijkt naar de eetcultuur in Noorwegen. Er wordt vaak een milde saus bij geserveerd, waardoor ook kinderen hier lekker van smikkelen. Bij Svinekoteletter worden vaak gevarieerde groenten geserveerd en gekookte aardappels. Niet zo verschillend van een typisch Nederlandse maaltijd dus.

10. Rendier

Ga je naar het noorden van Noorwegen? Dan zal rendier ook regelmatig op het menu staan. Een rendier is overigens niet hetzelfde als een eland, maar is een wat kleinere hertachtige. Rendieren worden vaak als een soort ‘huisdier’ gehouden, omdat ze bijvoorbeeld dienstdoen als lastdier. Maar met name de Sami zullen een rendier ook regelmatig op een bordje serveren. Het vlees is vrij sterk van smaak en doet denken aan wild. Traditioneel wordt het geserveerd met jam.

Rendier

Als je bekend bent in Noorwegen, zal je vast nog een aantal typisch Noorse gerechten missen in deze lijst. De Noorse keuken is inventief en uitgebreid. Aarzel niet om jouw favoriete gerecht in een reactie achter te laten. Een ander gerecht dat populair is bij de locals, is bijvoorbeeld fårikål. Fårikål betekent letterlijk ‘schaap in kool’, dus het zal je niet verbazen dat de basis van dit gerecht schapenvlees is. Het wordt gegeten met kool, tarwebloem, zwarte peper en in de schil gekookte aardappels.

Een andere Noorse delicatesse is rømmegrøt. Dit wordt met name gegeten bij feestelijke gelegenheden. Letterlijk betekent dit ‘zure room’, maar daar proef je niets van. Er wordt namelijk lekker suiker en gemalen kaneel overheen gestrooid. Ook wordt er boter aan toegevoegd. Traditioneel eet men hier gezouten vlees bij. Een stevige hap, maar zeker lekker!

Vakantieveilingen.nl - Nieuwe algemene banner

Bekijk ook:

Zoetigheid: typisch Noors gebak

Als je in Bergen naar een bakkerij gaat, is het zeker dat je daar een white lady aantreft. Dit taartje is het meest favoriete gebak in Bergen, maar je kan het ook vrijwel overal anders vinden. Het taartje kan je meteen herkennen aan de strepen op de bovenkant. Die zijn van witte en pure chocolade in een laag van marsepein bovenop de cake. Als je dat al goed vindt klinken, zal je vast blij zijn om te horen dan de taart ook nog flink wat slagroom en aardbeienjam bevat. Een traktatie voor iedereen die van zoet houdt. Paul Hollywood van de British Bake-off noemde dit zijn favoriete taartje in Noorwegen.

In het hoge noorden van Noorwegen kom je bijvoorbeeld Blåkake tegen, taart van zelf geplukte blauwe bessen. Ook Verdens Beste, ’s wereld beste als je het letterlijk vertaald, en Ostekake, kwarktaart, zijn gebakjes die de locals echt aanraden. Ze smaken net zo lekker als ze eruit zien!

Een andere bijzonderheid is Kransekake, een bijzondere ’toren’ van koekjes. Deze toren van ronde koekjes met een gat in het midden ziet er altijd indrukwekkend uit en wordt met name bij feestelijke gelegenheden geserveerd. Het schijnt overigens heel makkelijk te maken te zijn.

Het ontbijt in Noorwegen

Typisch eten in Noorwegen bij het wakker worden? In Noorwegen hoort bij het ontbijt vooral brood, net als bij ons. In iedere supermarkt kan je witbrood of diverse soorten bruinbrood kopen. Er is ook voorgesneden brood maar dat is bedoeld voor tosti’s of blijft extra lang goed. Het is de gewoonte om brood zelf te snijden, maar je kan het ook in de supermarkt of bij de bakker laten doen. Pap, muesli en cornflakes zijn ook in Noorwegen populair geworden. Het broodbeleg is voor een deel vergelijkbaar met dat bij ons: jam, pindakaas, chocoladepasta en diverse soorten vleeswaar.

Lees ook:  Kerstmis in Noorwegen: 7 tips en traditionele kerstgerechten
typisch Noors ontbijt

Ook kaas is zeer gebruikelijk, maar dan wel een van de Noorse kazen: brunost is bruine kaas (mix van geiten- en koemelk) en heeft een zoetige smaak. Gulost is gele kaas, maar heeft een minder pittige kaas dan Hollandse kaas. De kaasschaaf is trouwens een Noorse uitvinding en die tref je in vrijwel elk huishouden aan. Broodbeleg dat je typisch Noors mag noemen, heeft met vis te doen. Er zijn speciale blikjes met makreel in tomatensaus, tubes ‘kaviaar’, dat zijn kabeljauw-eitjes met saus en potjes zure haring met diverse sauzen.

Typisch eten in Noorwegen met de lunch

Wat eten ze in Noorwegen met de lunch? Of je nu een minister of stratenmaker bent, vrijwel iedereen neemt een matpakke mee naar het werk. Voor schoolkinderen is dat zelfs 99%. Het is een broodtrommeltje met boterhammen met hetzelfde beleg als bij het ontbijt. De Noren doen de boterhammen niet dubbel of op elkaar, omdat deze handgesneden zijn en dikker dan wij zijn gewend. Er wordt tussen de boterhammen een vetvrij papiertje gedaan om het beleg niet te laten vermengen.

Meestal voegt men ook wat groente toe, zoals plakjes tomaat, komkommer of sla. Bij typisch Noors eten voor de lunch hoort fruit. Ook op dit punt doen de Noren het bijna net zo als wij. Overigens kan je ook broodjes kopen voor de lunch, maar deze zijn zeker niet goedkoop en het assortiment is beperkt.

Typisch Noorse snacks en tussendoortjes

De repen hebben wel een andere naam in Noorwegen, maar aan de wikkel herken je deze meteen. Er is zelfs een beperkt assortiment drop te koop. Maar de meest populaire snack in Noorwegen is de hotdog die ze pølse noemen. Dat kan met een broodje of een soort pannenkoek. Mosterd, tomatensaus of mayonaise kan je naar eigen smaak toevoegen. Verder zijn de Noren echte ijs-eters, maar dan vooral roomijs. Waterijs wint maar langzaam wat terrein in het land. Scandinavië is overigens een soort testcentrum voor Amerikaanse producenten van snacks en frisdrank. Pas als het daar succesvol is, gaat het ook naar de rest van Europa. Let dus speciaal op nieuwe snacks als je in Noorwegen bent. Misschien zie je die later ook in ons land terug.

Hoe laat eten Noren eigenlijk?

Ga je naar Noorwegen op vakantie, dan is het ook alvast fijn om te weten hoe laat daar ongeveer gegeten wordt. Zo voorkom je immers dat je voor een dichte deur komt te staan, zoals mij zeker ook al eens overkomen is op vakantie. In de grotere plaatsen kun je altijd wel een restaurant vinden, maar het is wel zo dat de Noren op iets andere tijden eten dan wij gewend zijn. De lunch is wat eerder, meestal zo rond 11.30 of 12.00 uur. Soms zelfs al rond 11.15 uur. Ook het diner wordt erg vroeg genuttigd, als je het vergelijkt met andere landen. De meeste Noren schuiven zo tussen 16.00 en 17.00 uur al aan!

Dat wordt overigens weer meer dan goed gemaakt met een kleine avondhap in de latere uurtjes, denk aan boterhammen, een pizza of een tosti. Dit wordt kveldsmat genoemd, letterlijk te vertalen met avondeten en vindt meestal zo rond 20.00 of 21.00 uur plaats. Gezellig!

Parkeren Schiphol Airport

Het Noorse traditionele kerstdiner

Vlees was vroeger een luxe in Noorwegen en met de kerst wordt er dan flink uitgepakt met drie soorten:

  • Ribbe is de gebakken ribbenkast van een varken, deze gaat net zo lang in de oven tot er een knapperig laagje opkomt.
  • Medisterkake zijn gehaktballen maar dan van varkensgehakt.
  • Medisterpølse is een worst met kruiden die alleen voor de kerst wordt gemaakt.

Hierbij hoort zuurkool met gekookte aardappelen (wederom) en een dikke jus. Voor de liefhebber!

Kerst Noorwegen

Typisch Noorse gerechten: hoe zit het met walvis?

Bij typisch eten in Noorwegen denk je wellicht ook aan walvis. In Noorwegen was walvisvlees vroeger erg goedkoop en het werd dan ook door armere gezinnen gegeten. Tegenwoordig wordt er veel minder walvis genuttigd, vaak is dit met name als delicatesse in de duurdere restaurants. Maar in het noorden van Noorwegen wordt walvis nog wel regelmatig bereid. Deze walvis wordt gevangen rond de Lofoten en is zowel bevroren als vers verkrijgbaar. Een winkel meldt dan altijd via een bordje voor de zaak dat zij verse walvis verkopen.

Ook Noorse zalm had je wellicht in dit lijstje verwacht, maar deze zalm heeft deze naam gekregen omdat die in Noorse wateren gevangen wordt. Het is dus niet per se een Noors gerecht, maar de vis wordt in of rond Noorwegen gekweekt of gevangen.

Drank in Noorwegen

Een drankje bij deze typisch Noorse gerechten? In Noorwegen mogen wijn en dranken met alcohol alleen worden gekocht door personen van 18 jaar en ouder. Verkoop is beperkt tot staatswinkels en de prijzen zijn erg hoog. Overweeg dan ook eens een laag alcoholisch drankje of frisdrank/water, zeker als je je gastheer niet op kosten wil jagen.

typisch Noorse gerechten

Kende jij deze typisch Noorse gerechten al? Wanneer jij nog een aanvulling hebt, aarzel niet om het ons te laten weten via een reactie onder dit artikel.

Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product. 

Over de auteur

Rosalyn van Moorselaar is schrijfster en vertaalster. Reizen is haar grootste passie. En wat is er nu leuker dan je passie met je werk te combineren? Ze houdt zich niet alleen bezig met het schrijven van artikelen over reizen, maar schrijft ook over allerlei andere onderwerpen!

Misschien vind je dit ook leuk:

5 reacties

  1. De rakfisk laat ik graag aan Gordon Ramsay over, maar de meeste andere gerechten wil ik best een keer proeven. Bij een etentje in een Noors restaurant kreeg ik eens tran als sausje bij de vis. Levertraan noemen we dat in ons land en ik kan het je afraden.

  2. Ik ken het allemaal niet, ben ook niet eerder in Noorwegen geweest maar het klinkt allemaal erg interessant. Pinnekjøtt klinkt als mijn soort gerecht 🙂

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *