Op het moment dat dit blog wordt geschreven is er slechts 1 restaurant in ons land dat traditionele Oekraïense gerechten serveert. Het ligt in de lijn der verwachting dat er binnen afzienbare tijd meerdere bij zullen komen. Door de grote aantallen Oekraïners die noodgedwongen in Nederland onderdak hebben gezocht, zal de keuken van dit land ook bij ons meer inburgeren. Hieronder lees je meer over de Oekraïense keuken. Een top 10 typisch Oekraïense gerechten en meer over het traditionele gebak, de koekjes uit Oekraïne en de drank die er geschonken wordt.
Inhoudsopgave
De typisch Oekraïense keuken
Is er een typisch Oekraïense keuken? Dat is moeilijk te zeggen. Net als in ieder land dat meerdere malen is bezet door grootmachten, hebben die de sporen achtergelaten in het land. Ook is Oekraïne een groot land met veel verschillende regio’s. Aan de Zwarte Zeekust zijn de gerechten anders dan in de noordwestelijke Karpaten of op de eindeloze steppen die van het oosten tot het westen lopen. Typisch voor de Oekraïense keuken is echter de combinatie van verschillende smaken die je in vrijwel ieder gerecht tegenkomt. Hieronder vind je daar duidelijke voorbeelden van.
10 typisch Oekraïense gerechten
Op zoek naar typisch Oekraïens eten? Een top 10 met typisch Oekraïense gerechten om inspiratie op te doen.
1. Kip Kiev
Het bekendste gerecht uit Oekraïense is wellicht Kip Kiev. In het westen van Oekraïne kan je het overal bestellen, maar ook in de betere restaurants in de wereldsteden. Het is een eenvoudig gerecht, maar het is belangrijk om het precies goed op een bord te krijgen. Kip Kiev is kipfilet waarin kruidenboter wordt toegevoegd. Daarna wordt de kip opgerold en gepaneerd. De kruidenboter mag diverse smaken hebben, maar in de Oekraïne kiest men altijd voor veel knoflook. De kip moet perfect gegaard worden en daar zit de truc. De kip aan de binnenzijde mag geen risico opleveren voor de gezondheid. Dat kan gecontroleerd worden met een vleesthermometer. De kip moet 70° tot 75° C zijn, maar je mag de boter niet raken tijdens het meten. Ook mag de boter pas ontsnappen als de kip Kiev wordt aangesneden op het bord en niet eerder. Een uitdaging voor de kok.
2. Borsch
Deze soep wordt op vele manieren geschreven (borsch, borsjt, borscht, borsh en ga zo maar door) en op nog meer verschillende manieren klaargemaakt. Naar verluidt mag een Oekraïens meisje niet trouwen voordat ze deze soep goed kan bereiden. De basis is redelijk eenvoudig, van rundvlees wordt een lekkere bouillon getrokken. Daarna wordt het vlees verwijderd. De soep wordt afgemaakt met diverse groenten en kruiden. In de traditionele borsch waren daarvoor 30 ingrediënten voorgeschreven. Tegenwoordig gaat het erom wat lekker is. Rode biet is een verplicht nummer omdat hierdoor de soep de bekende rode kleur krijgt en de naam betekent ook feitelijk bietensoep. In het westen van Oekraïne is er in de lente ook een groene borsch. Daarvoor worden dan lentegroenten gebruikt. Een van die typisch Oekraïense gerechten waarop diverse varianten zijn dus.
3. Salo
Als je van een stevig hapje houdt, kan je dit wel eens proberen. Eerlijk gezegd moet je minimaal wel een plakje proberen. Salo is namelijk bedoeld om gasten zich welkom te laten voelen. De Oekraïners zijn er ook dol op. Het is spek van de rug van een varken, op smaak gemaakt met kruiden zoals paprika en zwarte peper. Het kan worden geserveerd als voorgerecht maar ook als hoofdmaaltijd. Weet waar je aan begint.
4. Deruni
Deruni zijn pittig gebakken aardappelpannenkoekjes. Deze zijn vooral populair in het noorden van het land. Deze aardappelpannenkoekjes serveer je met zure room of warme yoghurt. Zure room is overigens een vaak voorkomend onderdeel van een Oekraïense warme maaltijd. Wil je het gerecht pittiger maken? Dat kan met gebakken uien en/of champignons. Dat maakt de smaakcombinaties weer eens duidelijk. Traditioneel eet men in Oekraïne deruni op zondag.
5. Vareniki
Dit is de Oekraïense versie van ravioli. De deegbuideltjes zijn beduidend groter dan de Italiaanse variant. De inhoud is zeer gevarieerd. Hierbij kan je denken aan pittig met vlees, champignons, aardappelen en kool. Maar er zijn ook zoete varianten met bessen, kersen en kwark. Vareniki moeten altijd sappig zijn en ook hier mag een flinke hoeveelheid zure room overheen.
6. Okroshka
Als je op zoek bent naar een verfrissende zomersoep is okroshka zeker een goede optie. Over de origine van deze soep is niet iedereen het eens. Men zegt wel dat okroshka oorspronkelijk uit Rusland komt, maar feit is in ieder geval dat het in diverse Oekraïense regio’s gegeten wordt. Daarom hebben we het in deze lijst ook opgenomen. De basis van de soep is kvas of kefir. Kvas is een plaatselijk – niet-alcoholisch – drankje dat zurig smaakt, net als kefir. De verdere ingrediënten van de soep zijn worst, komkommer en radijs. Deze worden relatief grof gesneden, waardoor de soep een bite krijgt en echt pittig smaakt. Het is een aanrader om aardappels aan deze koude soep toe te voegen, evenals dille, peterselie en ui. In plaats van worst kun je ook gewoon vlees toevoegen. Sommigen doen mosterd door de soep voor wat extra smaak.
7.Paska
Ook dit recept hoort beslist in deze top 10 met typisch Oekraïense gerechten thuis. De bevolking van Oekraïne is in het algemeen zeer gelovig. Gasten en familie worden, met name op het platteland, symbolisch begroet met brood en zout. Pasen is de meest belangrijke christelijke feestdag. Dan hoort een paska het middelpunt te zijn van de eettafel. Een paska is een heerlijk luchtig, zacht en zoet brood. Het wordt op een zeer complexe manier gevlochten. Naar verluidt lukt een paska alleen maar als degene die het brood maakt uitsluitend positieve gedacht heeft tijdens de bereiding.
8. Banush
Dit gerecht dat typisch is voor de Oekraïense Karpaten werd vroeger geassocieerd met armoede. Nog steeds is Oekraïne een van armste landen in Europa maar Barush staat nu ook op de kaart bij de betere restaurants. De basis van Banush zijn maisgrutten waaraan gebakken varkensvet en kaas (geiten) wordt toegevoegd. Champignons zorgen vaak voor een nog vollere smaak. De traditionele Banush moet boven een vuur worden gemaakt om een echt rokerige smaak te krijgen.
9. Kholodets
Zoals ieder land heeft ook Oekraïne een gerecht waar je als buitenlander even van opkijkt en wellicht niet snel zal bestellen. Kholodets bestaat uit een vleesbouillon die na afkoeling opstijft tot een soort gelei waarin de stukjes vlees nog zichtbaar zijn. Bij de gelei worden varkenspoten gegeten, waarbij je echt moet denken aan het onderste gedeelte. Eieren en groente maken het gerecht compleet. Bij het maken van dit typisch Oekraïense eten zal de geur in het gehele huis doordringen.
10. Zoete nalisniki
Nalisniki lijken op onze pannenkoeken. Er zijn echter verschillen. De Oekraïense versie is dunner en wordt langzaam op een laag vuurtje bereid. De vulling zorgt dan ook meer voor de smaak van het product. Standaard hoort er kwark met rozijnen in de opgerolde nalisniki en dat zorgt voor een uiterst voedzame maaltijd. Uiteraard zijn er ook allerlei andere vullingen mogelijk van pittig tot mierzoet.
Oekraïens bijgerecht: tomaten uit het zuur
Bij typisch Oekraïense gerechten hoort uiteraard ook af en toe een bijgerecht. De Oekraïners hebben een erg lekker bijgerecht: tomaten uit het zuur. Deze ‘pickled tomatoes’ kun je bijvoorbeeld als groenten opdienen bij worst of gegrilde vis, maar ook gebruiken voor een rijkelijk belegde sandwich. Je hebt de volgende ingrediënten nodig:
- ca. 1,5 kg trostomaten
- 2 eetlepels gemalen mierikswortel
- een paar teentjes knoflook
- een paar laurierbladeren
- 2 liter water
- 4 eetlepels zout
- een paar takjes dille
Doe alles bij elkaar in glazen potten en laat het 3 dagen op kamertemperatuur staan. Zet het daarna 5 dagen in de koelkast. Schud de potten af en toe lichtjes om de smaak goed te verdelen. Je kunt dit bijvoorbeeld ook met komkommers of kool doen. Daar wordt vaak ook azijn aan toegevoegd.
Oekraïense kookclub
Meedoen met een Oekraïense kookclub? Elke zondag wordt er in Rotterdam een Oekraïense kookclub georganiseerd. De workshops worden gegeven door Oekraïense vrouwen. Zo leer je onder andere hoe je vareniki (dumplings), holubtsi (koolrolletjes), borsjt, Kiev-koteletten moet bereiden. En wat dacht je van Kiev cake? Iedereen mag deelnemen.
Ontbijt en lunch in Oekraïne
Hou je van een warme hap, dan zijn de eetgewoonten in Oekraïne voor jou vast aantrekkelijk. Zowel bij het ontbijt, de lunch en het diner hoort een warm gerecht erbij. In de ochtend zijn dat bijvoorbeeld pannenkoekjes met de bijna onvermijdelijke zure room. De warme lunch kan zowel soep als groente, aardappelen en vlees omvatten en dat is ‘s avonds ook zo. Oekraïne is de graanschuur van Europa. Bij iedere maaltijd hoort dan ook brood in diverse soorten. De maaltijden zijn eenvoudig maar zeer voedzaam.
Drinken in Oekraïne
Misschien verbaast het je, maar Oekraïners zijn echte theedrinkers. Koffie is er hoogstens bij het ontbijt, de rest van de dag is sterke thee favoriet. Een andere bekende non-alcoholische drank is kompot. Deze serveer je, afhankelijk van het seizoen warm of koud. Het drankje maakt men door fruit, zoals aardbeien, abrikozen, perziken, frambozen, pruimen of kersen in water te koken, vaak samen met suiker, rozijnen of andere toevoegingen, zoals vanille. Een ander bekend drankje is kissel. Dit is stroperiger dan het voorgaande drankje en bestaat uit het gezoete sap van bessen, zoals mors. Je kunt het verdikken met maizena of aardappelzetmeel. Soms wordt er rode wijn of vers of gedroogd fruit toegevoegd. Verder heb je ook ryazhenka, gemaakt van zure melk. Het is een frisse roomkleurige drank.
Met al dat graan wordt er ook veel bier gebrouwen en gedronken in het land. Er zijn meer dan 40 merken die landelijk worden verkocht. De Oekraïners houden vooral van de zoete wijnen uit Oost- en Zuid-Europa. Daarvoor moeten ze er qua prijs wel iets voor overhebben. Ben je op zoek naar typisch Oekraïense drank, dan kun je bijvoorbeeld denken aan Kvas of Oekraïense wodka. Wodka stookt men in Oekraïne vaak zelf, hoewel dat illegaal is. Een dergelijk drankje kan riskant zijn.
Het favoriete gebak in Oekraïne
In grote delen van Oekraïne is een honingtaart favoriet. Een dergelijk gebak met vele laagjes is echter oorspronkelijk uit Tsjechië komen overwaaien. Daarom kiezen we hier voor een meer moderne optie: Kiev cake. Dat is een van de bekende zoete lekkernij van Oekraïne, die je vooral in de grotere steden in de bakkerswinkels ziet. Deze luchtige biscuittaart heeft lagen van meringue, pruimenjam en chocoladecrème. De buitenkant wordt ook bedekt met crème. Als decoratie, maar ook voor extra smaak, worden hazelnoten gebruikt. Traditioneel gebruikte men overigens cashewnoten voor Kiev cake.
Typisch Oekraïense koekjes
In Oekraïne zijn ze ook dol op het bakken van koekjes. Op zoek naar typisch Oekraïense koekjes? Denk dan bijvoorbeeld aan ovsyanoe, Oekraïense havermoutkoekjes. Deze zijn vrij eenvoudig te bakken. Een ander traditioneel Oekraïens koekje is tvorognoe. Het belangrijkste ingrediënt voor dit koekje is ricotta. Verder zal je nog de typische koekjes met een gat erin tegenkomen, die je hier vaak rond Kerstmis ziet. Deze koekjes krijgen een topping van gebrokkelde pinda’s. Houd je erg van roomboterkoekjes, dan zijn glagoliki geknipt voor jou. Als laatste tippen we je nog yubileynoe, koekjes die op een erg hoge temperatuur gebakken worden en daardoor een mooie bruine kleur en karamelachtige smaak krijgen.
Snacks in Oekraïne
Ook in de steden van Oekraïne is streetfood ingeburgerd. Een frikandel zal je daar niet tegenkomen, maar wel veel zelfgemaakte worst. Vrijwel iedere huisvrouw heeft een persoonlijk recept voor worst. Vrijwel altijd zal een flinke hoeveelheid knoflook worden toegevoegd. De worst kan na bereiding worden ingevroren om lang bewaard te kunnen blijven. Daarna worden ze vaak gebakken met bijvoorbeeld wat groente en aardappelen op straat aangeboden.
Eten met Kerstmis in Oekraïne
Hoewel sinds 2017 ook 25 december een vrije dag is in Oekraïne, wordt het kerstfeest gevierd op 7 januari. Dat houdt verband met de Juliaans kalender. Er zijn diverse tradities, zo ligt er altijd een beetje stro op de tafel als symbool voor de stal waarin Christus werd geboren. Tijdens de kerstavond op 6 januari wordt er in familiekring gezongen. Laat op de avond is er een Heilig Avondmaal. Dit omvat 12 gerechten waarin geen vlees, melk of eieren worden gebruikt. De kerstvieringen gaan door tot 19 januari en in die periode worden diverse feestmalen georganiseerd.
Heb jij al kennisgemaakt met typisch Oekraïense gerechten? Op vakantie of via vluchtelingen die je wellicht hebt opgevangen? Laat dan onder dit artikel een reactie achter om jouw ervaring met ons te delen.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
Leuk om te lezen over al deze lekkere gerechten uit Oekraïne en sinds ongeveer één jaar is mijn stad Groningen ook een Oekraïens restaurant rijker. Geweldige aanwinst.
https://www.ukrainefood.nl/
Vanwege de oorlog met Rusland wordt in Ukraine en Ukrainiers overal ter wereld, nu officieel Kerstmis ( per 2023) niet meer gevierd op January 6/7 , maar 25/26 December.